Je hebt vast weleens gehoord van de term “jaw thrust” als het gaat om eerste hulp of medische hulpverlening, maar wat houdt het precies in? De jaw thrust, in het Nederlands vaak kaaklift genoemd, is een techniek die gebruikt wordt om de luchtweg van iemand die bewusteloos is vrij te maken. Het is een handeling die vooral door professionele hulpverleners wordt toegepast, maar ook jij kunt het leren als je een EHBO-cursus volgt.
Jaw Thrust gebruiken
Als iemand bewusteloos raakt, kan de tong door spierontspanning naar achteren zakken en de luchtweg blokkeren. Dat is een probleem, want zonder vrije luchtweg kan iemand niet goed ademen. De jaw thrust is een manier om die luchtweg open te houden zonder het hoofd of de nek te bewegen. Dat is vooral handig als je vermoedt dat iemand een blessure aan de nek of wervelkolom heeft, bijvoorbeeld na een ongeluk. In tegenstelling tot de kinlift, waarbij je het hoofd kantelt, houd je bij de jaw thrust het hoofd in een neutrale positie. Zo voorkom je dat je een mogelijke blessure verergert. Het is een techniek die vaak wordt gebruikt door ambulancemedewerkers, maar ook in ziekenhuizen, bijvoorbeeld tijdens operaties onder narcose. Bron: Gezondheidziekte
Jaw Thrust uitvoering
De uitvoering van de jaw thrust vraagt om precisie. Je knielt achter het hoofd van de persoon die bewusteloos is. Plaats je duimen op de jukbeenderen, dat zijn de botten net onder de ogen. Met je wijs- en middelvingers haak je achter de hoeken van de onderkaak, vlak onder de oren. Vervolgens duw je de kaak voorzichtig naar voren. Dit trekt de tong weg uit de keel, waardoor de luchtweg vrijkomt. Tegelijkertijd kun je met je handen de nek stabiel houden, wat belangrijk is als je bang bent voor wervelletsel. Het is een beweging die pijnlijk kan zijn voor iemand die niet volledig bewusteloos is, dus je moet voorzichtig zijn. Als je alleen bent, kun je je knieën gebruiken om het hoofd extra te fixeren. Het klinkt misschien ingewikkeld, maar met training wordt het een logische handeling.
Kiezen voor een Jaw Thrust
Je gebruikt de jaw thrust vooral in situaties waarbij je vermoedt dat iemand een nek- of rugletsel heeft, zoals na een auto-ongeluk of een val van hoogte. In zulke gevallen is het riskant om het hoofd te bewegen, zoals je bij een kinlift zou doen. Maar ook in andere situaties kan de jaw thrust handig zijn. Bijvoorbeeld bij patiënten met obstructieve slaapapneu, waarbij de luchtweg soms geblokkeerd raakt tijdens de slaap. Onderzoek heeft laten zien dat de jaw thrust in zulke gevallen verrassend goed werkt om de luchtweg te openen, soms zelfs beter dan andere methodes. Het is ook een techniek die anesthesiologen gebruiken in de operatiekamer om de ademhaling van een patiënt te ondersteunen. Het is dus een veelzijdige handeling, maar je moet wel weten wanneer je hem inzet. Als je niet zeker bent van een mogelijke blessure, is de jaw thrust vaak de veiligste keuze.
Risico’s en aandachtspunten
De jaw thrust is niet zonder risico’s. Als je de techniek niet goed uitvoert, kun je bijvoorbeeld de kaak ontwrichten of een breuk verergeren. Het is daarom belangrijk dat je getraind bent voordat je het probeert. Ook kan de handeling ongemak veroorzaken bij iemand die niet diep bewusteloos is, omdat het een pijnlijke beweging kan zijn. Een ander aandachtspunt is dat de jaw thrust een tijdelijke oplossing is. Het opent de luchtweg, maar je moet altijd zo snel mogelijk professionele hulp inschakelen, bijvoorbeeld door 112 te bellen. In sommige gevallen kan een hulpmiddel zoals een nasopharyngeale tube nodig zijn om de luchtweg langer open te houden. Die tube wordt via de neus ingebracht en houdt de tong uit de keel. Het is goed om te weten dat dit soort extra hulpmiddelen vaak door professionals wordt gebruikt, maar het laat zien hoe de jaw thrust past in een groter geheel van luchtwegmanagement.
Blijf leren en oefenen
De jaw thrust is een waardevolle techniek die in noodsituaties het verschil kan maken, maar het is geen trucje dat je zomaar even doet. Het vraagt om training en een goed begrip van wanneer en hoe je het moet toepassen. Als je geïnteresseerd bent in eerste hulp, overweeg dan een cursus waarin je dit soort vaardigheden leert. Door te oefenen, word je zekerder en kun je in een crisissituatie sneller handelen. Het is een verantwoordelijkheid, maar ook een kans om iemand te helpen als het er echt toe doet.
