Wat betekent democratie?
Democratie is een vorm van bestuur waarbij het volk de macht heeft. Het woord ‘democratie’ komt van het Griekse woord ‘demos’, wat volk betekent, en ‘kratein’, wat heersen betekent. In een democratie hebben burgers inspraak in het bestuur en kunnen ze door middel van verkiezingen hun vertegenwoordigers kiezen.
De principes van democratie
1. Volkssoevereiniteit
In een democratie ligt de soevereiniteit bij het volk, wat betekent dat de macht uitgeoefend wordt door en namens de burgers.
2. Rechtsstaat
Democratieën zijn gebaseerd op het principe van de rechtsstaat, waarbij wetten en regels gelden voor alle burgers en ook de overheid aan deze regels gebonden is.
3. Mensenrechten
Democratische landen respecteren de mensenrechten, zoals vrijheid van meningsuiting, vrijheid van godsdienst en het recht op gelijke behandeling.
Vormen van democratie
1. Directe democratie
Bij directe democratie nemen burgers zelf deel aan besluitvorming, bijvoorbeeld door middel van referenda.
2. Representatieve democratie
In een representatieve democratie kiezen burgers vertegenwoordigers die namens hen beslissingen nemen in het parlement of in de regering.
Democratie wereldwijd
Democratie is niet overal ter wereld vanzelfsprekend. In veel landen is er sprake van autoritaire regimes of dictaturen. Organisaties zoals Freedom House houden bij hoe het gesteld is met de democratie in verschillende landen.
Voordelen van democratie
- Burgers hebben inspraak in het bestuur
- Recht op vrije meningsuiting en persvrijheid
- Sociale en politieke rechten worden beschermd
Kritiek op democratie
Sommige critici stellen dat democratie ook nadelen heeft, zoals trage besluitvorming en de mogelijkheid van de ‘dictatuur van de meerderheid’.